Temat wentylacji jest dość gorąco poruszany na różnych forach budowlanych i w fachowej literaturze, natomiast argumenty za i przeciw obu typom są dość licznie opisane w Internecie.
W dobie rozwoju technologii związanych z ograniczeniem energochłonności budynków wykorzystanie wentylacji mechanicznej w połączeniu z rekuperacją wydaje się bardzo sensowne i powoli staje się standardem, jednakże wentylacja grawitacyjna ma wciąż liczną grupę zwolenników.
Główne argumenty spotykane w Internecie przeciwko wentylacji mechanicznej są związane z przywiązaniem do tradycyjnej technologii budowania, kosztem budowy instalacji, zużyciem energii przez wentylatory, potrzebą serwisowania, czyszczenia, hałasem itp.
Jednakże większość dyskusji na forach nie odnosi się do ważnej kwestii związanej z wentylacją, a która jest dość charakterystyczna dla większości badanych budynków z instalacją grawitacyjną - wentylacja grawitacyjna bardzo często nie działa poprawnie w nowo wybudowanych lub wyremontowanych domach !!!
Jest to związane z brakiem napływu świeżego powietrza do domu przez szczelne przegrody budowlane.
Idea wentylacji grawitacyjnej wywodzi się z czasów, gdy zewnętrzne przegrody budowlane były pełne nieszczelności, natomiast nowoczesne okna, drzwi i połączenia przegród są szczelne i w typowych wariantach nie zapewniają napływu świeżego powietrza.
Skutkuje to tym, iż wybrane kanały wywiewne zaczynają odwrotnie, aniżeli zaprojektowane, zasysać zimne powietrze, a następnie inne (przeważnie przyległe lub blisko położone) kanały wentylacyjne je wywiewają na zewnątrz budynku. Wywołuje to nieprzyjemne przeciągi, wychłodzenie ścian (szczególnie na wyższych kondygnacjach, gdyż kominy przeważnie przebiegają wewnątrz ścian pomieszczeń użytkowych) oraz wywołuje niepotrzebne straty ciepła, jednocześnie zapewniając jedynie lokalną wentylacje powietrza od jednego komina do drugiego.
Dodatkowo dochodzi kwestia ograniczonej wentylacji lub odwrócenia ciągu kominowego przy niekorzystnych warunkach pogodowych, a sam proces przepływu powietrza i jego ilości nie jest łatwo kontrolowac.
Widoczne wychłodzenie kratki wentylacyjnej i ściany związane z zasysaniem zimnego powietrza przez odwrócony ciąg wentylacji grawitacyjnej.
Po rozszczelnieniu okna już po kliku minutach widoczny jest wzrost temperatury na powierzchni kratki wentylacyjnej, gdyż komin mając dopływ świeżego powietrza, prawidłowo zasysa ciepłe powietrze z pomieszczenia– po dłuższym czasie rozgrzaniu ulegnie również ściana.
Brak prawidłowej wymiany powietrza może prowadzić do wzrostu wilgotności względnej powietrza w pomieszczeniu i ponadnormatywnego zawilgocenia ścian wynikłego z kondensacji pary wodnej na wychłodzonych, wadliwie zaizolowanych przegrodach budowlanych.
Wentylacja grawitacyjna może zostać wspomożona przez wykorzystanie nawiewników okiennych, które w większości przypadków eliminują zjawisko odwróconego ciągu, jednakże tutaj warto się zastanowić czy warto inwestować w bardzo energooszczędne okna i grubą warstwę izolacji elewacyjnej (tak jak dla domu pasywnego), gdy wentylacja będzie źródłem większości strat w całościowym bilansie ciepła. Dodatkowo napływ zimnego powietrza o temperaturze np. -15st. C w większości przypadków będzie odczuwalny przez domowników i będzie wywoływał lokalny dyskomfort termiczny.
Należy zwrócić uwagę, że koszty wentylacji mechanicznej nie koniecznie muszą bardzo znacznie przewyższać koszt tradycyjnej wentylacji. Jeżeli zostanie ona uwzględniona na odpowiednio wczesnym etapie projektowym, możliwe będzie ograniczenie kosztów związanych z budową części kominów, ich fundamentów, oraz wykończenia kominów ponad połacią dachową i obróbki pokrycia dachowego. Dodatkowo brak kominów zwiększa szczelnośc systemów dachowych i ogranicza ryzyko, iż w przyszłości konieczne będzie szukanie źródła przecieków wody z dachu.
Z drugiej strony, wybierając wentylację mechaniczną należy liczyć się z pewnym hałasem pracy wentylatorów oraz potrzebą okresowego czyszczenia i serwisowania.
Temat dotyczący wyboru rodzaju wentylacji ze względu na udział w dyskusji na forum producentów, wykonawców, sprzedawców, itd jest bardzo bogato i często agresywnie argumentowany (za i przeciw), a odpowiedź na pytanie jaki rodzaj wentylacji wybrać zależy od preferencji i możliwości finansowych inwestora.
Jednakże jako podsumowanie można stwierdzić, iż odpowiednio zaprojektowana i wykonana wentylacja mechaniczna zawsze zapewni prawidłową wentylacje, natomiast wentylacja grawitacyjna będzie poprawnie działać tylko przy zapewnieniu napływu powietrza z zewnątrz i przy korzystnych warunkach środowiskowych.